Nhà thờ tổ tiên là hạng mục quan trọng trong không gian thờ cúng của nhiều gia đình, dòng họ miền Bắc. Tùy theo diện tích đất và nhu cầu sử dụng, gia chủ có thể lựa chọn các mẫu nhà thờ 3 gian, 5 gian hoặc kết hợp thêm nhà ngang, hậu cung. Trong bài viết dưới đây, Nhà gỗ Phúc Lộc sẽ giới thiệu những mẫu nhà thờ tổ tiên tiêu biểu, được thiết kế theo lối kẻ truyền cổ truyền Bắc Bộ, đảm bảo đúng kỹ thuật và phù hợp với thực tế sử dụng lâu dài.
Lắp dựng hoàn thiện nhà gỗ 5 gian 2 buồng gói
Đặc điểm chung của những mẫu nhà thờ tổ tiên miền Bắc
Nhà thờ tổ tiên miền Bắc thường được xây dựng theo lối kiến trúc kẻ truyền, kết cấu 3 hoặc 5 gian đối xứng, mái ngói ta, cửa bức bàn, giữ nguyên bản sắc truyền thống.
Không gian trong nhà được phân chia rõ ràng: gian giữa thờ chính, hai gian bên để tiếp khách hoặc thờ phụ. Một số mẫu có thêm hậu cung, nhà ngang hoặc sân vườn tùy nhu cầu. Gỗ lim được ưu tiên nhờ độ bền cao, hợp phong thủy và thể hiện sự tôn kính với tổ tiên. Trang trí bên trong thường có hoành phi, câu đối, chạm khắc tứ linh hoặc tứ quý, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
Nhìn chung, nhà thờ tổ tiên không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là biểu tượng văn hóa dòng họ, được thiết kế cẩn trọng cả về kiến trúc lẫn phong thủy.
Các mẫu nhà thờ tổ tiên 3 gian đẹp cho gia chủ
Nhà thờ tổ tiên 3 gian là lựa chọn phổ biến tại nhiều làng quê Bắc Bộ nhờ kết cấu gọn, phù hợp với khuôn đất vừa phải và chi phí xây dựng hợp lý.
Mẫu nhà thờ tổ tiên 3 gian 22 cột
Nhà gỗ 3 gian 22 cột số lượng cột sẽ gồm 4 cột hiên, 4 cột hậu, 8 cột con, 6 cột cái. Việc bố trí 22 cột giúp căn nhà giữ được độ vững chắc và cân đối khi thi công theo kiểu kẻ truyền. Căn nhà phù hợp với gia đình muốn xây dựng không gian thờ riêng biệt, có yêu cầu cao về độ bền, thẩm mỹ và sự cân xứng trong kiến trúc.
Mẫu nhà từ đường 3 gian có hậu cung
Đây là mẫu nhà phù hợp với những dòng họ có nhu cầu phân tách rõ ràng không gian thờ chính và nơi đặt bài vị tổ tiên cao nhất. Gian hậu cung được xây dựng lùi phía sau gian giữa, thường lát nền cao hơn và được che chắn kín đáo.
Cách bố trí này giúp không gian chính vừa trang nghiêm, vừa thuận tiện cho việc hành lễ trong các dịp giỗ họ, lễ tết. Kiểu nhà này thường dùng trong các từ đường có tính kế thừa cao qua nhiều thế hệ, muốn giữ lối thờ cúng truyền thống lâu dài.
Mẫu nhà thờ 3 gian kết hợp nhà ngang hiện đại
Mẫu này giải quyết bài toán kết hợp giữa thờ cúng và sinh hoạt thực tế. Nhà thờ 3 gian vẫn giữ nguyên kết cấu cổ truyền, trong khi nhà ngang – xây vuông góc hoặc song song – được dùng làm khu phụ: bếp, nơi nghỉ lễ hoặc phòng họp họ.
Cách bố trí này phù hợp với quỹ đất hạn chế, đồng thời phục vụ tốt cho các dòng họ tổ chức giỗ tết đông người. Việc tách biệt không gian thờ và sinh hoạt giúp bảo tồn nét truyền thống mà vẫn đáp ứng nhu cầu hiện đại.
Các mẫu nhà thờ tổ tiên 5 gian đẹp cho gia chủ
Nhà thờ tổ tiên 5 gian thường được xây dựng trên khu đất rộng, phù hợp với dòng họ lớn, có nhiều thế hệ chung tay gìn giữ. Dưới đây là ba mẫu tiêu biểu được nhiều gia chủ miền Bắc lựa chọn.
Nhà thờ tổ tiên 5 gian 2 chái có sân vườn
Mẫu nhà 5 gian 2 chái có bố cục đối xứng, gồm 5 gian chính và 2 chái phụ ở hai đầu hồi. Thiết kế này giúp tăng thêm không gian sử dụng mà không phá vỡ thế cân bằng tổng thể.
Phía trước thường là sân lát gạch Bát Tràng rộng, bao quanh bởi cây xanh hoặc tiểu cảnh, tạo cảm giác yên bình và hợp phong thủy. Bên trong, gian giữa đặt bàn thờ chính, hai gian kế bên là nơi hành lễ, tiếp khách hoặc đặt thêm bàn thờ phụ.
Nhà từ đường 5 gian có cột đồng trụ
Đây là mẫu nhà được xây dựng theo lối nhà thờ họ truyền thống kiểu lớn, thường thấy ở các dòng tộc có nhiều chi nhánh, muốn khẳng định tính kế thừa và quy củ. Điểm đặc trưng là cặp cột đồng trụ bằng đá chạm khắc đặt ở cổng chính, không chỉ mang yếu tố phong thủy trấn trạch mà còn là dấu ấn nhận diện của từ đường.
Phần nhà thờ bên trong vẫn giữ kết cấu 5 gian cổ điển: gian giữa thờ tổ, hai gian bên thờ các đời sau và tiếp khách; hai gian ngoài cùng có thể để trống, làm lối lưu thông hoặc bài trí đồ thờ.
Quần thể nhà gỗ 5 gian 2 buồng gói 4 mái
Đây là kiểu kiến trúc cao cấp, thường áp dụng cho những công trình từ đường có tính chất bảo tồn hoặc kết hợp lưu niệm dòng họ. Căn nhà 5 gian được xây dựng kèm 2 buồng gói ở hai đầu, mỗi buồng là một gian nhỏ dùng để nghỉ ngơi, họp họ hoặc cất giữ đồ tế lễ.
Mái nhà thường làm theo kiểu 4 mái đao cong, chạm trổ đầu đao, bít đốc cầu kỳ, thể hiện sự đầu tư kỹ lưỡng và tôn kính tuyệt đối với tiền tổ. Tổng thể công trình yêu cầu độ chính xác cao trong thiết kế, thi công đúng tỉ lệ cột, kèo, vì đốc theo đúng lối nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ.
>> Xem thêm: Nhà ba gian truyền thống, kiến trúc biểu tượng của người Việt
Việc lựa chọn mẫu nhà thờ tổ tiên phù hợp không chỉ phụ thuộc vào yếu tố thẩm mỹ, mà còn cần tính đến quy mô đất, nhu cầu sử dụng và truyền thống dòng họ. Dù là mẫu 3 gian hay 5 gian, có hậu cung hay kết hợp nhà ngang, mỗi thiết kế đều cần đảm bảo đúng lối kiến trúc cổ truyền, bố cục hợp lý và thi công chuẩn mực.
Nếu quý vị đang cần tư vấn thiết kế hoặc thi công một mẫu nhà thờ tổ tiên chuẩn Bắc Bộ, có thể liên hệ với Nhà gỗ Phúc Lộc, đơn vị chuyên thi công nhà gỗ kẻ truyền, với đội ngũ thợ tay nghề cao và có nhiều kinh nghiệm thực tế.
Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc
Hotline: 0936.247.222
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền
>Tham khảo những dự án thiết kế đẹp