Tìm hiểu kiến trúc của mẫu nhà thờ họ miền Bắc hiện nay

Kiến trúc mẫu nhà thờ họ miền Bắc hiện nay vẫn giữ gìn được nét đẹp truyền thống, đồng thời tiếp thu những tinh hoa hiện đại, tạo nên một không gian thờ cúng linh thiêng và trang trọng. Bài viết này sẽ tìm hiểu về kiến trúc của mẫu nhà thờ họ miền Bắc hiện nay, giúp bạn có thêm hiểu biết trong việc thiết kế và thi công nhà thờ họ khi có nhu cầu.

Video hoàn thiện nhà thợ họ gỗ lim lào 3 gian

Đôi nét về mẫu nhà thờ họ miền Bắc

Nhà thờ họ miền Bắc còn có tên gọi là nhà thờ tổ tiên, nhà từ đường miền Bắc. Đây là mẫu nhà phổ biến ở miền Bắc Việt Nam, đặc biệt là tại khu vực đồng bằng Bắc Bộ và trung du Bắc Bộ như: Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ, Vĩnh Phúc…. 

Nhà gỗ lim lào 3 gian có cột cái 45cm
Nhà gỗ lim lào 3 gian có cột cái 45cm

Nhà thờ họ miền Bắc có chức năng chính là nơi thờ cúng tổ tiên, nhằm thể hiện sự biết ơn và tôn kính của con cháu đối với những người đã khuất. Đây cũng là nơi mọi người trong gia đình, dòng họ tụ tập để thực hiện nghi lễ cúng tổ, thắp hương và duy trì sự đoàn kết với nhau.

Tìm hiểu về kiến trúc của mẫu nhà thờ họ miền bắc

Kiến trúc nhà thờ họ miền Bắc hiện nay vẫn giữ gìn được những nét đẹp truyền thống vốn có. Sau đây là những đặc trưng phổ biến trong lối kiến trúc mẫu nhà thờ từ đường miền Bắc.

Kiến trúc tổng thể

Kiến trúc của mẫu nhà thờ từ đường Bắc bộ tuân theo nguyên tắc đối xứng, hình khối và họa tiết cần phải bố trí cân đối, song song với nhau. Nhà từ đường miền Bắc làm theo lối tiền kẻ, hậu bẩy và vì đốc có chồng rường. Còn có kiểu nhà chồng rường, phổ biến ở vùng Nam Định.

Nhà gỗ 3 gian kết hợp nhà ngang hiện đại
Nhà gỗ 3 gian kết hợp nhà ngang hiện đại

Nhà thờ họ được làm từ nhiều vật liệu khác nhau, từ bê tông, bê tông giả gỗ và gỗ tự nhiên. Trong đó thì nhiều gia đình yêu thích làm bằng gỗ tự nhiên bởi sự ấm cúng và độ bền cao. Dòng gỗ có độ bền cao được sử dụng để làm nhà thờ họ gồm: gỗ lim, gỗ mít, gỗ hương, gỗ gõ đỏ….

Kiến trúc mái nhà

Nhà gỗ 3 gian 4 mái 20 cột
Nhà gỗ 3 gian 4 mái 20 cột

Mái nhà thờ họ miền Bắc có hai loại phổ biến, đó là mái 2 dốc và mái 4. Trong mẫu nhà thờ họ miền Bắc có mái được lợp bằng ngói nung theo phong cách truyền thống. Loại ngói này không chỉ có độ bền cao và khả năng tản nhiệt tốt, mà còn có thể mọc rêu xanh sau một thời gian dài, trông rất cổ kính và đẹp mắt. Bờ nóc và bờ chảy của nhà thờ tổ tiên miền Bắc được làm bằng chất liệu hiện đại là xi măng, tạo thành những đường viền đẹp mắt khi nhìn từ xa.

Kiến trúc hàng hiên

Hiên nhà thờ họ là không gian ngăn cách giữa bên ngoài và bên trong nhà. Hiên mẫu nhà thờ họ miền Bắc được thiết kế và thi công đúng theo lối xưa.

Hiên nhà gỗ 5 gian 26 cột
Hiên nhà gỗ 5 gian 26 cột

Những kẻ hiên trong các mẫu thiết kế nhà thờ họ thường được chạm trổ với các họa tiết tứ quý, hoa sen, lá lật mềm mại và đẹp mắt. Dọc các gian nhà gỗ sẽ có những hình ảnh ngũ phúc lâm môn và bộ tranh tứ quý được đục chạm trên cửa bức bàn. Khoảng hiên rộng hơn các mẫu nhà hiện đại, đây là nơi ngồi uống nước, ăn cơm ngày nay thì được bố trí cây cảnh.

Kiến trúc bên trong nhà thờ họ

Bên trong mẫu nhà thờ họ miền Bắc được phân chia thành nhiều gian với các chức năng khác nhau. Gian chính giữa thường được thiết kế làm nơi thờ tự, là không gian linh thiêng dành cho việc cúng bái tổ tiên. Đây là nơi quan trọng nhất trong nhà thờ họ, nơi mọi người trong gia đình đều tụ họp vào những dịp đặc biệt.

Tổng thể bên trong nhà thờ gỗ 3 gian căm xe Lào
Tổng thể bên trong nhà thờ gỗ 3 gian căm xe Lào

Các gian bên của nhà thờ họ sẽ được bố trí linh hoạt tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của dòng họ. Thường thì đó là các không gian dành cho việc trò chuyện, tiếp đón khách và thỉnh thoảng có thể sử dụng làm nơi nghỉ ngơi. Những không gian này không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày mà còn là nơi để dòng họ gắn kết với nhau.

Vai trò và ý nghĩa của nhà thờ họ trong đời sống người Việt

Mẫu nhà thờ họ miền Bắc và các loại hình nhà thờ họ khác nói chung là các công trình kiến trúc được thiết kế và xây dựng với mục đích chính là thờ cúng tổ tiên trong dòng họ. Ngoài ra, chúng còn có vai trò và ý nghĩa quan trọng như sau:

  • Nhà thờ tổ tiên đóng vai trò là nơi lưu giữ các hiện vật, di vật của dòng họ như: gia phả, văn tự cổ, tượng thờ, bài vị, sắc phong,… Đây là những hiện vật rất quý giá và thiêng liêng của các thế hệ trong gia đình và dòng họ.
  • Nhà thờ họ còn là nơi cho con cháu tụ họp trong các dịp lễ bái quan trọng của gia đình và dòng họ. Đây là không gian thể hiện lòng thành kính, răn dạy con cháu luôn biết ơn và ghi nhớ công lao của ông bà tổ tiên.
  • Mẫu nhà thờ họ miền Bắc nói riêng và các nơi khác nói chung đều mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, là điểm tựa tinh thần, chốn tìm về của con cháu khi cuộc sống hay công việc gặp phải khó khăn.

Mẫu nhà thờ họ miền Bắc mang trong mình những đặc trưng kiến trúc rất riêng biệt và độc đáo, tinh tế. Tạo nên một không gian thờ cúng thiêng liêng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Để tìm hiểu, tham khảo thêm về các mẫu nhà thờ họ miền Bắc hiện nay hoặc có nhu cầu thiết kế, thi công nhà thờ họ, mời bạn liên hệ Nhà Gỗ Phúc Lộc.

Thông tin về kiến trúc Phúc Lộc

Hotline: 0936.247.222

Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm

Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)

>Tham khảo những video hay về kiến trúc nhà cổ truyền

>Tham khảo những dự án thiết kế đẹp 

Gọi ngay